Τελικά πόσο και πού ωφελούν τα βιολογικά τρόφιμα

Το debate για το αν τα βιολογικά τρόφιμα είναι περισσότερο ωφέλιμα από τα συμβατικά ή απλώς πιο ελιστίστικα και πιο ακριβά, κρατά χρόνια. Η κλινική διαιτολόγος-διατροφολόγος Αριστέα Γαζούλη και άλλοι ειδικοί μάς αποκαλύπτουν όσα πρέπει να γνωρίζουμε.

της Αλεξίας Σβώλου

Τα βιολογικά τρόφιμα αποτελούν παγκόσμιο trend και σίγουρα όπως εξηγούν οι ειδικοί, η καλλιέργεια τους είναι πιο οικολογική. Και όχι απλώς οι καλλιέργειες και οι πτηνοτροφικές μονάδες και όλες οι παρασκευαστικές μονάδες είναι λιγότερο επιβαρυντικές για τον πλανήτη, γι αυτό άλλωστε τους έχουμε «φορέσει» την ταμπέλα των «πράσινων προϊόντων».

Όπως εξηγεί η κλινική διαιτολόγος-διατροφολόγος Αριστέα Γαζούλη το μεγαλύτερο όφελος από την κατανάλωση βιολογικών τροφίμων αφορά στο περιβάλλον, καθώς αφήνουν λιγότερο βλαπτικά υπολείμματα, ενώ υπάρχει και όφελος για την διατροφή. Κι αυτό γιατί τα τρόφιμα αυτά είναι πιο πλούσια σε αντιοξειδωτικά συστατικά, βιταμίνες και ιχνοστοιχεία. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι το μεγαλύτερο όφελος εξασφαλίζεται από την κατανάλωση βιολογικών τροφίμων που μεγαλώνουν μέσα στο χώμα, δηλαδή ρίζες σαν τα καρότα, τα παντζάρια, την πατάτα και την γλυκοπατάτα, τα κρεμμύδια, τους βολβούς, τις φράουλες κτλ. Όπως επισημαίνει ο καθηγητής διατροφής του Ανθρώπου, στο Τμήμα Επιστήμης και Τεχνολογίας Τροφίμων του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών, Αντώνης Ζαμπέλας, Πρόεδρος του Ενιαίου Φορέα Ελέγχου Τροφίμων (Ε.Φ.Ε.Τ.), τα βιολογικά προϊόντα που μεγαλώνουν μέσα στο χώμα έχουν μειωμένη προσρόφηση βλαπτικών συστατικών όπως είναι το κάδμιο –ένα από τα βλαβερά βαρέα μέταλλα.

Ωστόσο δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να δαιμονοποιήσουμε τα συμβατικά τρόφιμα γιατί αν δεν υπήρχαν αυτά και αν δεν υπήρχαν τα γενετικά τροποποιημένα τρόφιμα ο κόσμος μας θα μαστιζόταν από πολύ μεγαλύτερες επιδημίες πείνας και πολλοί άνθρωποι στις αναπτυσσόμενες χώρες θα πέθαιναν. Πρέπει, λοιπόν, να υπάρχει μία ισορροπία ανάμεσα στα συμβατικά και τα βιολογικά προϊόντα, ακριβώς επειδή τα τελευταία (τα βιολογικά) είναι πιο ακριβά και οι καλλιέργειες τους πολύ μικρότερης έκτασης.

Αναφορικά με το μείζον θέμα της επίδρασης της κατανάλωσης των βιολογικών τροφίμων στην υγεία έχουν γίνει κατά καιρούς μελέτες που έδειξαν ότι γενικά οι άνθρωποι οι οποίοι καταναλώνουν βιολογικά τρόφιμα έχουν καλύτερη υγεία αλλά δεν μπορεί το εύρημα αυτό να αποδοθεί καθαρά και μόνο στη σύσταση των βιολογικών τροφίμων. Όπως υπογραμμίζει η Αριστέα Γαζούλη όσοι προτιμούν τα βιολογικά τρόφιμα είναι στατιστικά πιθανότερο να έχουν καλύτερη υγεία δεδομένου ότι είναι πιο ψαγμένοι, αθλούνται περισσότερο, κάνουν πιο υγιεινή ζωή, τηρούν τις συστάσεις του παγκόσμιου οργανισμού υγείας, δεν καπνίζουν, οπότε δεν μπορούμε σε καμία περίπτωση να βγάλουμε ένα ξεκάθαρο συμπέρασμα.

Σε αυτό το πλαίσιο έγινε μια έρευνα στην Γαλλία το 2023 που έδειξε πως οι γυναίκες που καταναλώνουν βιολογικά τρόφιμα έχουν μειωμένο κίνδυνο για καρκίνο του μαστού. Ο καρκίνος του μαστού όπως και ο καρκίνος του προστάτη στους άντρες είναι ορμονοεξαρτώμενοι και επηρεάζονται από την διατροφή όπως ισχύει και για τον καρκίνο του παχέος εντέρου και για άλλα ογκολογικά νοσήματα. Στην εμφάνισή τους διαδραματίζουν ρόλο πολλοί παράγοντες μεταξύ των οποίων και οι ορμονοδιαταρράκτες και άλλα συστατικά που καταναλώνουμε με την διατροφή. Όμως και πάλι πρέπει να είμαστε επιφυλακτικοί και να μην γενικεύουμε, καθώς υπάρχει έντονη συσχέτιση με την κατανάλωση βιολογικών τροφίμων και μιας γενικότερης κουλτούρας υγιεινής ζωής.

Τώρα εξειδικεύοντας τα οφέλη, σίγουρα οι άνθρωποι που επιλέγουν τα βιολογικά τρόφιμα λαμβάνουν από την διατροφή τους περισσότερες βιταμίνες, αντιοξειδωτικά συστατικά (πολυφαινόλες κτλ) μέταλλα, ιχνοστοιχεία και καταναλώνουν λιγότερο κάδμιο και λιγότερες προσμίξεις (από την απουσία λιπασμάτων). Σε αυτό θα πρέπει να προσθέσουμε το γεγονός ότι επειδή τα βιολογικά αλλοιώνονται πιο γρήγορα, αγοράζουμε μικρότερες ποσότητες, άρα  έχουμε και λιγότερα απορρίμματα. Έτσι βοηθούν να περιοριστεί η σπατάλη τροφίμων, που αποτελεί μια μεγάλη πηγή ρύπανσης του πλανήτη. Για παράδειγμα δεν έχει νόημα να αγοράσουμε ένα σακί με βιολογικές ντομάτες γιατί θα σαπίσουν, πριν προλάβουμε να τις αξιοποιήσουμε.

Αν λοιπόν καταναλώνουμε με σύνεση και χρησιμοποιούμε σωστά τα βιολογικά τρόφιμα, περιορίζουμε και την σπατάλη τροφίμων που καταλήγουν στις χωματερές οπότε έχουμε και κέρδος σε αποτύπωμα άνθρακα.

 (το άρθρο πρωτοσημοσιεύτηκε: https://medly.gr/telika-poso-kai-pou-ofeloun-ta-viologika-trofima/)